Van alle bijensoorten is de honingbij wel de meest bekendste. Wij hebben er onze samenleving opgebouwd en al vanaf de oude egyptenaren migreren we de honingbij met ons mee. De honingbij die we nu kennen is ook geen wilde bij meer maar een gedomesticeerde soort.
In amerika is de economische waarde van de honingbij geschat op ongeveer 160 miljard dollar. Je kan nagaan dat de meeste producten niet meer in de supermarkten zouden liggen als de honingbijen er niet meer zouden zijn.
Er is een bekende gezegde van albert einstein welke gaat als volgt;
“If the bee disappeared off the surface of the globe then man would only have four years of life left. No more bees, no more pollination, no more plants, no more animals, no more man.”
Grof vertaald; wij mensen zullen niet meer bestaan als we de honingbij laten verdwijnen.
In de media is er de afgelopen jaren veel aandacht voor de honingbij geweest en helaas niet door goed nieuws. Door deze aandacht wordt gelukkig het probleem steeds bekender bij steeds meer mensen. Want het begint toch allemaal bij een stuk kennis.
Dit slechte nieuws was voor mij een reden om me een keer te verdiepen in de wereld van de bij. Door de lichte interesse die gewekt was, heb ik me een paar jaar geleden ingeschreven voor een imker cursus waarna het balletje verder begon te rollen. In zowel mijn imker carriere als de verdere interesse in de natuur.
Als ik met mensen praat over de honingbij dan is het voor mij verrassend hoe weinig mensen weten over bijen en de natuur in het algemeen. Als mensen mij iets vragen over bijen dan zeggen ze allemaal dat we ze moeten helpen, maar weten eigenlijk niet hoe dat moet. En dan begin ik meestal met een stukje kennis.
Het bijen volk bevat natuurlijk een koningin met tienduizenden werksters en een paar duizend darren (mannetjes bijen). Dit aantal is bijvoorbeeld niet altijd gelijk het aantal werksters kan varrieren van twaalf duizend in de winter tot vijftigduizend bijen in de zomer. En darren zijn alleen maar aanwezig in de zomer en worden uit de kast gedreven als de winter naderd. De honingbij is de enigste soort bij welke gezamenlijk overwintert.
De honingbij is een superorganisme en werkt samen als een zwitsers uurwerk. Een individu is niks in het bijenvolk, maar samen kunnen ze figuurlijk bergen verzetten.
De koningin kan niet zonder de werksters en de werksters niet zonder de koningin. En tja de darren doen niet veel, maar worden dus ook alleen getolereerd in de zomer. In de herfst worden zij de kast uit verdreven waarna ze buiten sterven.
De rol van de koningin is om eieren te leggen en te zorgen voor voldoende nageslacht. Gedurende de zomer kan ze tot wel 1500 eitjes per dag leggen in de zomer. De werksters voeden de koningin en brengen het nageslacht groot en verzorgen de rest van het huishouden. De darren doen niet veel behalve het nest warm houden.
Maar voor de meeste mensen is de honingbij natuurlijk bekend om de honing. We kennen het allemaal vanuit de supermarkt of van de lokale imker.
Honing is eigenlijk niet zo charmant als je er over nadenkt. Het komt uit de bloem van een nectar waar bijen spuug aan toegevoegd wordt en daarna in honingraat wordt gestopt en als volgt wordt ingedampt. Honing bestaat voornamelijk uit suiker waar de bijen op leven. Honing is de brandstof en de pollen (stuifmeel) zijn de bouwstenen.
Waarschijnlijk weet je nu al meer over bijen dan de gemiddelde nederlander. Maar er is nog veel kennis te delen. En uiteraard weet ik ook nog niet alles, wetenschappers leren ook nog elke dag bij over de honingbij.
Ik zal verder op deze website mijn aantekeningen delen welke ik heb gemaakt voor mezelf tijdens de imker cursus. Door mijn aantekeningen ging ik me realiseren dat de bijen maar een schakel zijn in de natuur. De bijen zijn de graadmeter van de natuur en als je hoort dat het niet goed gaat met de bij dan zegt dit eigenlijk wel genoeg over de rest van de natuur.
Maar hier kom ik nog wel een keer op terug, en onthoud altijd 1 stap tegelijk. En de eerste stap is een stuk kennis.
Photo credits: T. Oosterveer
Leave a Reply